Ξεκινά από τα απλά. Από το πρωινό φανάρι που «δεν το πρόλαβε» ο μπροστινός. Από το διπλοπαρκάρισμα «για δύο λεπτάκια» που γίνονται μισή ώρα. Από το κορνάρισμα που αντικαθιστά τον διάλογο. Κι ύστερα απλώνεται παντού: στις ουρές, στις δημόσιες υπηρεσίες, στις συμβάσεις που δεν τηρούνται, στα πρόστιμα που δεν κόβονται, στις υποθέσεις που σέρνονται για χρόνια στα δικαστήρια ώσπου να εξαντληθεί όποιος ζητά δικαίωση.
Δεν είναι τυχαίο. Είναι κουλτούρα ανοχής στην παραβατικότητα και κυνισμός απέναντι στον νόμο. Μια χώρα που μοιάζει να ψιθυρίζει καθημερινά: «κάνε την δουλειά σου και μη σε νοιάζει».

Όμως σε νοιάζει. Γιατί στο τέλος, όταν ο καθένας «κοιτάζει την πάρτη του», όλοι πληρώνουμε το κόστος: ανασφάλεια στον δρόμο, αδικία στην αγορά, απουσία εμπιστοσύνης μεταξύ μας. Κι όταν χάνεται η εμπιστοσύνη, καμία οικονομία, κανένα σχολείο, κανένα νοσοκομείο δεν δουλεύει όπως πρέπει.

Πώς φτάσαμε εδώ

Χρόνια τώρα καλλιεργείται η ιδέα πως «όλοι ίδιοι είναι» και πως τίποτα δεν αλλάζει. Μια ηθική παραίτηση που βολεύει τους λίγους και ρίχνει το βάρος στους πολλούς.
Η ατιμωρησία των «μεγάλων» γίνεται άλλοθι για την παρανομία των «μικρών». Το «έλα μωρέ» γίνεται καθημερινή πολιτική. Ο νόμος υπάρχει στο χαρτί, αλλά η εφαρμογή του είναι κατ’ επιλογήν. Το αποτέλεσμα; Ένα σύστημα που δεν επιβάλλει την τάξη, συχνά τη συντηρεί. Γιατί; Διότι η ασάφεια, το μπέρδεμα και η καθυστέρηση είναι βολικά εργαλεία εξουσίας: εξουθενώνουν τον νομοταγή και χαρίζουν χώρο στον αυθάδη.

Η σιωπηλή συναλλαγή

Υπάρχει ένα άρρητο «συμβόλαιο» που καταπίνουμε: δέξου μια μικρή αταξία για να κερδίσεις μια μικρή χάρη. Και δέσου λίγο ακόμη. Κι άλλο λίγο. Μέχρι που η εξαίρεση γίνεται κανόνας.
Έτσι, αντί να συζητάμε για δικαιοσύνη, συζητάμε για «γνωριμίες». Αντί για κανόνες, παζάρια. Αντί για κοινό συμφέρον, μικροσυμφέρον. Και στο τέλος, βυθιζόμαστε σε κυνισμό: «δεν αλλάζει τίποτα».
Μα αλλάζει — όταν ο πολίτης πάψει να είναι πελάτης και ξαναγίνει πολίτης.

Τι σημαίνει πραγματικό κράτος δικαίου

Δεν είναι μεγάλα λόγια· είναι απλές, αυστηρές, δίκαιες συνήθειες:

• Ο νόμος ισχύει για όλους, όχι μόνο για όσους δεν έχουν «πλάτες».

• Η ποινή είναι βέβαιη και γρήγορη, όχι υπέρογκη και θεωρητική.

• Ο δημόσιος χώρος είναι ιερός: δρόμοι, πεζοδρόμια, πλατείες, υπηρεσίες — χωρίς ιδιοκτήτες και «μπάρες» προσωπικών εξυπηρετήσεων.

• Η διοίκηση απαντά εντός προθεσμιών και υπόλογα. Το «Δεν ξέρω» δεν είναι απάντηση, είναι αμέλεια.

• Η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη και αυτοκέφαλη: με διοικητική, λειτουργική και οικονομική θωράκιση, ώστε να απονέμει δίκαιο χωρίς τη σκιά τηλεφώνων και πιέσεων.

Θέλεις κι ένα πιο καθημερινό τεστ; Κράτος δικαίου είναι να ξέρεις ότι αν σταματήσεις στο κόκκινο, δεν θα σε προσπεράσουν δέκα «βιαστικοί» χωρίς συνέπειες. Να ξέρεις πως αν κάνεις μήνυση για μια σαφή παρανομία, δεν θα παλιώσει στον φάκελο. Να ξέρεις ότι ο κόπος σου δεν θα χαθεί επειδή κάποιος άλλος έχει «άκρη». Ναι — τόσο απλό και τόσο δύσκολο μαζί.

Το Matrix και η επιλογή

Ζούμε σε μια δημόσια πραγματικότητα που σου ζητά να διαλέξεις: κόκκινο χάπι (συνήθεια, κυνισμός, «όλοι ίδιοι είναι») ή μπλε χάπι (αφύπνιση, ευθύνη, δράση).
Το κόκκινο είναι εύκολο: δεν αλλάζεις τίποτα, απλώς φωνάζεις. Το μπλε είναι απαιτητικό: αλλάζεις πρώτα εσύ και μετά απαιτείς να αλλάξει το σύνολο. Αλλά να το πούμε καθαρά: χωρίς πολίτες, δεν υπάρχουν πολιτικές. Χωρίς συμμετοχή, δεν υπάρχει αλλαγή. Χωρίς κανόνες, δεν υπάρχει ελευθερία — υπάρχει μόνο το δίκιο του δυνατότερου.

Τι διεκδικούμε — με σαφήνεια

Όχι γενικόλογα. Συγκεκριμένα:

1. Αναλογικό και σταθερό φορολογικό πλαίσιο.
   Λιγότερες εξαιρέσεις, λιγότερες «τρύπες», χαμηλότεροι συντελεστές που μένουν σταθεροί για χρόνια. Προβλεψιμότητα, ώστε να σχεδιάζει ο πολίτης και ο επιχειρηματίας χωρίς να κοιτάει καθημερινά ΦΕΚ.

2. Ανεξάρτητη, αυτοκέφαλη Δικαιοσύνη.
   Διοικητική αυτοτέλεια, ψηφιοποίηση διαδικασιών από άκρη σε άκρη, οριοθέτηση χρόνων εκδίκασης, αξιολόγηση με αντικειμενικούς δείκτες. Η καθυστέρηση είναι άρνηση δικαίου.

3. Συνταγματική αναθεώρηση με πυρήνα την ευθύνη και τη λογοδοσία.
   Ρήτρες πραγματικής ευθύνης για όλους τους φορείς εξουσίας. Διαφάνεια στη χρηματοδότηση πολιτικής και ΜΜΕ. Συνταγματικές ασφαλιστικές δικλείδες ώστε να μην αλλάζουν οι κανόνες του παιχνιδιού κάθε τετραετία.

4. Ομόσπονδο διοικητικό μοντέλο με καθαρές αρμοδιότητες.
   Αποκέντρωση που δεν είναι μεταφορά ευθύνης χωρίς πόρους, αλλά πραγματική αυτοτέλεια με σαφείς κανόνες, διαφάνεια και έλεγχο. Όπου αποφασίζει ο κοντινός στον πολίτη θεσμός, με λογοδοσία που «πονάει».

5. Εφαρμογή των νόμων χωρίς εξαιρέσεις.
   Ο νόμος δεν είναι «πρόταση». Είναι ο τρόπος να ζούμε μαζί χωρίς να τρωγόμαστε. Από την κυκλοφορία μέχρι τις προμήθειες, από τα πολεοδομικά μέχρι τη φορολογία: κανόνες καθαροί, έλεγχος αδιάβλητος, ποινές βέβαιες.

6. Μηδενική ανοχή στην καθημερινή αυθαιρεσία.
   Όχι με τιμωρολογία, αλλά με απλότητα: λίγοι κανόνες, ξεκάθαροι, με συστηματικούς ελέγχους. Και ναι, πρόστιμα που βεβαιώνονται και εισπράττονται — γιατί αλλιώς είναι ανέκδοτο.

7. Κοινωνικό συμβόλαιο αξιοπρέπειας.
   Δεν είναι μόνο τα νούμερα. Είναι να ξαναβρούμε τη στοιχειώδη ντροπή για την παρανομία και τον στοιχειώδη σεβασμό για τον διπλανό: τον πεζό, τον γείτονα, τον εργαζόμενο, τον επαγγελματία, τον ασθενή.

Η δύναμη της συνήθειας — και πώς σπάει

Οι κοινωνίες αλλάζουν όταν αλλάζουν οι συνήθειες. Παλιά, στις γειτονιές, υπήρχε κάτι απλό που λεγόταν «όνομα» — φήμη. Δεν χρειαζόταν νόμος για να μην πετάξεις σκουπίδια στο στενό σου: ντρεπόσουν.
Σήμερα η ανωνυμία μας κάνει αδιάφορους. Ας το γυρίσουμε ανάποδα: ανώνυμοι ως προς την προσωπική προβολή, επώνυμοι ως προς την ευθύνη. Να πράττουμε σωστά όχι για να μας χειροκροτήσουν, αλλά γιατί έτσι στέκεται μια κοινωνία όρθια.

Και για να μη μιλάμε θεωρητικά, ιδού καθημερινοί κανόνες που χτίζουν πολιτισμό:

• Σταματώ στο κόκκινο χωρίς να κοιτάω ποιος βλέπει.

• Δεν κλείνω ράμπες, διαβάσεις, πυροσβεστικές διόδους — ποτέ.

• Σέβομαι την ουρά. Αν έχω «δουλειά», κι οι άλλοι έχουν.

• Δημόσια έγγραφα, προμήθειες, συμβάσεις: ανοικτά και προσβάσιμα.

• Καμία χάρη «κάτω από το τραπέζι». Η μικρή παρανομία γεννά μεγάλη αδικία.

Μπορεί να ακούγονται «μικρά». Δεν είναι. Είναι ο σκελετός μιας σοβαρής χώρας.

«Και τι να κάνω εγώ;»

Η κλασική ένσταση. Να τι μπορείς να κάνεις — από σήμερα:

1. Άλλαξε πίστα συμπεριφοράς. Οδηγικά, επαγγελματικά, κοινωνικά. Όχι αύριο. Σήμερα.

2. Μίλησε ευγενικά αλλά σταθερά όπου βλέπεις αυθαιρεσία. Η σιωπή είναι συνενοχή.

3. Ζήτα αποδείξεις, κατανόηση κανόνων, γραπτές απαντήσεις από τη διοίκηση. Ό,τι δεν γράφεται, ξεχνιέται.

4. Στήριξε οργανωμένα πλαίσια που διεκδικούν αυτά τα αυτονόητα με πρόγραμμα, όχι με φωνές της μιας μέρας.

5. Πάρε θέση. Όχι πάνω στον καναπέ. Στον δημόσιο διάλογο, με επιχειρήματα, με ήθος.

Κι εδώ μπαίνει το ουσιώδες: δεν αρκεί ο θυμός. Θέλει σχέδιο. Θέλει δομή. Θέλει ανθρώπους που θα κρατήσουν σταθερά το τιμόνι προς τα αυτονόητα.

Ανώνυμοι Έλληνες: από την αγανάκτηση στη δράση

Οι Ανώνυμοι Έλληνες δεν υπόσχονται θαύματα. Υπόσχονται κανόνες. Υπόσχονται διαφάνεια. Υπόσχονται δικαιοσύνη που λειτουργεί και φορολογία που σέβεται. Ένα πλαίσιο όπου ο νομοταγής δεν αισθάνεται κορόιδο και ο θρασύς δεν αισθάνεται βασιλιάς.
Δεν «ανακαλύπτουμε τον τροχό». Τιμούμε ό,τι δούλεψε παλιά — την ντροπή για το στραβό, τον σεβασμό στον διπλανό, την ευθύνη μπροστά στον νόμο — και το δένουμε με σύγχρονα εργαλεία: ψηφιοποίηση, μετρήσιμους στόχους, ανοιχτά δεδομένα, πραγματικό έλεγχο.

Το πρόγραμμα είναι συγκεκριμένο:

• Αναλογικό φορολογικό με 10ετή σταθερότητα.

• Αυτοκέφαλη Δικαιοσύνη με πλήρες ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης υποθέσεων και αυστηρές προθεσμίες.

• Συνταγματική αναθεώρηση για θεσμική λογοδοσία χωρίς ασυλίες-ασπίδες.

• Ομόσπονδο μοντέλο που κρατά κοντά στον πολίτη την απόφαση και μακριά την αυθαιρεσία.

• Καθολική εφαρμογή νόμων με έλεγχο που δεν εξαρτάται από πρόσωπα αλλά από διαδικασίες.

Και κάτι ακόμη: πολιτικός πολιτισμός. Ασυμφωνούμε χωρίς να αυτοκαταστρεφόμαστε. Παλεύουμε σκληρά για τις ιδέες μας χωρίς να βαφτίζουμε εχθρό τον συμπολίτη. Η πατρίδα δεν κερδίζει τίποτα όταν χάνεται η κοινή γλώσσα.

Μικρή δόση χιούμορ, μεγάλη δόση αλήθειας

Το φανάρι δεν είναι «ιδέα». Το πεζοδρόμιο δεν είναι «χώρος στάθμευσης φαντασίας». Το «μόνο για λίγο» σπάνια είναι λίγο.
Αν θέλουμε χώρα που σέβεται τον πολίτη, ας ξεκινήσουμε με πολίτες που σέβονται τη χώρα τους. Και ναι, θα υπάρχουν πάντα εκείνοι που θα δοκιμάζουν τα όρια. Γι’ αυτό υπάρχουν όρια: για να μην δοκιμάζουν εμάς.

Η απόφαση — δική σου

Κάθε μέρα γράφεται μια μικρή ιστορία της Ελλάδας από επιλογές σαν τις δικές σου και τις δικές μου. Ή θα συνεχίσουμε να παίζουμε τον ρόλο του κομπάρσου στο έργο της ασυδοσίας, ή θα κόψουμε το έργο στη μέση και θα αλλάξουμε σενάριο.
Κι αν σε έπεισαν ότι «έτσι ήταν πάντα», θυμήσου: ποτέ δεν υπήρξε γενιά που να προόδευσε πιστεύοντας πως είναι καταδικασμένη.

Γίνε μέλος στους Ανώνυμους Έλληνες — ήρθε η ώρα να αποφασίσεις

Αν θέλεις κανόνες που ισχύουν, φορολογία που στέκει, δικαιοσύνη που αποδίδεται, σεβασμό στον δημόσιο χώρο και πολιτική με λογοδοσία, τότε η θέση σου είναι μαζί μας.
Δεν ζητάμε οπαδούς. Ζητάμε πολίτες που αγαπούν την πατρίδα τους αρκετά ώστε να πουν «ως εδώ» και να το εννοούν.

Πάρε το «μπλε χάπι»: συμμετοχή, συνέπεια, δράση.
Στήριξε, διάδωσε, οργανώσου. Μπες στους Ανώνυμους Έλληνες. Από σήμερα. Για να μη συνηθίσουμε ποτέ ξανά την αδικία ως «κανονικότητα».

Γίνε μέλος στους Ανώνυμους Έλληνες — ήρθε η ώρα να αποφασίσεις.
#ΘεμέλιοΔημοκρατίας